Máy cày cầm tay là thiết bị không thể thiếu trong sản xuất nông nghiệp hiện đại, giúp người nông dân tiết kiệm công sức và tăng năng suất lao động. Tuy nhiên, để vận hành máy hiệu quả, thao tác vào số đúng cách là yếu tố vô cùng quan trọng nhằm đảm bảo an toàn cũng như tuổi thọ cho máy. Nhiều người mới sử dụng thường gặp khó khăn hoặc mắc phải một số sai lầm trong quá trình vào số, dẫn đến tình trạng máy bị hư hỏng hoặc không đạt hiệu suất như mong muốn. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết cách vào số máy cày cầm tay, giúp bạn sử dụng máy an toàn và hiệu quả nhất.
Cách Vào Số Máy Cày Cầm Tay
Để vào số máy cày cầm tay một cách đúng chuẩn, trước hết bạn cần đảm bảo van khóa nhiên liệu đã được mở để máy có thể hoạt động bình thường. Tiếp theo, hãy gạt cần số về vị trí “số không” để tránh máy bị số khi chưa chuẩn bị kỹ. Sau đó, gạt cần điều khiển thủy lực về vị trí thấp nhất (LOWEST) để dễ dàng điều khiển máy khi vào số.
Khi đã chuẩn bị xong, bạn kéo cần ga khoảng nửa đường để máy có đủ lực khởi động. Lúc này, bạn có thể gạt cần số sang số mong muốn, thường là số 1 để bắt đầu di chuyển chậm và an toàn. Nếu máy có cần số PTO, cũng cần gạt về “số không” trước khi vận hành để tránh hư hỏng.
Ngoài ra, khi sử dụng máy cày cầm tay, bạn nên gài thắng tay (phanh) trước khi vào số để đảm bảo an toàn, tránh máy bị trôi hoặc mất kiểm soát. Khi muốn nhả thắng tay, chỉ cần đạp bàn đạp thắng một lần nữa và nhớ đạp mạnh để tránh làm hỏng cần thắng.
Tóm lại, việc vào số máy cày cầm tay cần thao tác tuần tự và cẩn thận: mở van nhiên liệu, gạt cần số về số không, điều chỉnh cần thủy lực, kéo ga vừa phải rồi mới vào số mong muốn. Làm đúng các bước này sẽ giúp máy hoạt động trơn tru và bền bỉ hơn.

Tại Sao Biết Cách Vào Số Máy Cày Lại Quan Trọng?
Nhiều người nông dân mới sử dụng máy cày cầm tay thường gặp tình trạng máy giật cục, hộp số kêu răng rắc, thậm chí không thể di chuyển. Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc chuyển số không đúng cách, gây hao mòn các chi tiết bên trong hộp số.
Máy cày cầm tay là công cụ không thể thiếu trong canh tác hiện đại với khả năng cày bừa nhanh gấp 5-7 lần so với trâu cày truyền thống. Một chiếc máy hoạt động tốt có thể xử lý 3-4 sào Bắc Bộ (tương đương 1.200-1.600 m²) mỗi giờ. Tuy nhiên, nếu vận hành sai cách, bạn sẽ phải chi từ 2-5 triệu đồng cho sửa chữa hộp số, chưa kể thời gian ngừng hoạt động ảnh hưởng đến tiến độ làm đất.
Hiểu Rõ Cấu Tạo Hộp Số Máy Cày Cầm Tay
Trước khi tìm hiểu cách vào số, bạn cần nắm vững các bộ phận liên quan. Hộp số máy cày cầm tay bao gồm 3 thành phần chính làm việc phối hợp với nhau.
Bộ Ly Hợp – Trái Tim Của Hệ Thống
Bộ ly hợp đóng vai trò ngắt kết nối giữa động cơ và hộp số khi bạn chuyển số. Phần lớn máy cày cầm tay sử dụng ly hợp đĩa ma sát, hoạt động theo nguyên lý ma sát giữa các đĩa khi ép chặt vào nhau. Khi đạp bàn đạp ly hợp, các đĩa tách ra, cho phép bạn sang số mà không bị nghiến răng.
Trên máy cày cầm tay, ly hợp thường được điều khiển bằng bàn đạp bên trái hoặc cần gạt trên tay cầm. Bạn cần đạp mạnh hoàn toàn để ly hợp mở hết cỡ. Nếu chỉ đạp một nửa, động cơ vẫn truyền lực vào hộp số, gây ra tiếng kêu lạch cạch và làm mòn bánh răng.
Hộp Số – Nơi Quyết Định Tốc Độ và Lực Kéo
Hộp số máy cày cầm tay phổ biến nhất có 2 dạng: hộp số 81 (8 tiến, 1 lùi) và hộp số GN61/GN91 (6 tiến, 1 lùi). Hộp số 81 thích hợp cho diện tích lớn với nhiều lựa chọn tốc độ, trong khi GN61/GN91 đơn giản hơn, phù hợp với ruộng vườn nhỏ.
Bên trong hộp số là hệ thống bánh răng với các tỷ số truyền khác nhau. Số thấp (1, 2) cho lực kéo mạnh, tốc độ chậm, thích hợp cày đất cứng hoặc lên dốc. Số cao (5, 6, 7, 8) cho tốc độ nhanh nhưng lực kéo yếu, dùng để di chuyển trên đường hoặc vận chuyển nhẹ.
Cần Số – Bộ Phận Điều Khiển Trực Tiếp
Cần số thường nằm ở phía bên phải tay cầm hoặc trên thân máy. Trên máy hộp số 81, cần số có dạng cần gạt với 8 vị trí tiến và 1 vị trí lùi. Một số dòng máy có thêm nút bấm hoặc cần phụ để chuyển giữa dãy số thấp và cao.
Điều bạn cần nhớ: cần số chỉ hoạt động hiệu quả khi ly hợp được đạp hoàn toàn. Nếu ép cần số khi ly hợp chưa mở hết, bạn sẽ nghe thấy tiếng kêu nghiến và cảm giác cứng tay.
Các Bước Vào Số Máy Cày Cầm Tay Chuẩn Xác
Bước 1: Chuẩn Bị Trước Khi Vào Số
Trước khi khởi động máy, bạn cần kiểm tra 5 điểm quan trọng. Đầu tiên, đảm bảo van nhiên liệu đã mở và bình chứa có đủ dầu hoặc xăng cho ca làm việc. Thứ hai, kiểm tra mức dầu hộp số thông qua que thăm, dầu phải đạt mức giữa que. Thứ ba, đảm bảo thắng tay đã được gài để máy không tự di chuyển. Thứ tư, kiểm tra bàn đạp ly hợp có độ nảy tốt và không bị rò dầu. Cuối cùng, đảm bảo cần số đang ở vị trí số không.
Khi khởi động máy, để cần số ở vị trí trung gian (số không). Xoay chìa khóa hoặc kéo dây giật theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Động cơ khởi động êm ái cho thấy hệ thống hoạt động bình thường.
Bước 2: Vào Số Tiến Từ Vị Trí Số Không
Sau khi động cơ khởi động ổn định khoảng 30-60 giây, bạn có thể bắt đầu vào số. Giữ máy ở chế độ không tải (idle), đạp bàn đạp ly hợp xuống hết cỡ bằng chân trái. Cảm nhận xem ly hợp đã mở hoàn toàn chưa thông qua cảm giác nhẹ tay khi gạt cần số.
Đưa cần số từ vị trí trung gian sang số 1 hoặc số 2. Với đất cứng, bắt đầu từ số 1 để có lực kéo tối đa. Với đất mềm đã cày qua, bạn có thể bắt đầu từ số 2. Gạt cần số một cách dứt khoát nhưng không ép mạnh. Nếu cảm thấy cứng, kiểm tra lại xem đã đạp ly hợp đủ sâu chưa.
Nhả từ từ bàn đạp ly hợp trong 2-3 giây, đồng thời tăng ga nhẹ bằng tay phải. Bạn sẽ cảm thấy máy bắt đầu di chuyển. Nếu máy giật cục, bạn đang nhả ly hợp quá nhanh. Nếu máy rú ga nhưng không đi, ly hợp có thể bị trượt, cần kiểm tra.
Bước 3: Chuyển Số Trong Khi Di Chuyển
Khi muốn tăng tốc độ hoặc giảm lực kéo, bạn cần chuyển lên số cao hơn. Giảm ga xuống mức trung bình, đạp ly hợp nhanh và đầy đủ, gạt cần số lên vị trí cao hơn. Ví dụ, từ số 2 sang số 3. Sau đó nhả ly hợp nhanh hơn so với khi khởi hành ban đầu, vì máy đã có đà di chuyển.
Khi cần tăng lực kéo (gặp đoạn đất cứng hoặc lên dốc), hạ số xuống. Giảm ga, đạp ly hợp, gạt cần số về vị trí thấp hơn. Điều quan trọng: chỉ hạ số khi tốc độ máy đã giảm xuống phù hợp. Nếu hạ số khi máy đang chạy nhanh, hộp số sẽ chịu lực lớn và dễ hỏng.
Lưu ý quan trọng: Máy cày cầm tay với hộp số đồng bộ có thể chuyển số khi đang di chuyển chậm, nhưng không nên chuyển đột ngột. Với máy hộp số thường, bạn phải dừng hoàn toàn trước khi sang số.
Bước 4: Vào Số Lùi Một Cách An Toàn
Số lùi thường có vị trí riêng biệt, đôi khi cần kéo hoặc nhấn nút trên cần số mới có thể gài được. Điều này nhằm tránh vào nhầm số lùi khi đang tiến. Trước khi vào số lùi, bắt buộc phải dừng máy hoàn toàn. Đạp ly hợp xuống hết, gạt cần số về vị trí trung gian, sau đó kéo hoặc nhấn nút (nếu có) và đẩy cần về phía sau.
Khi vào số lùi, nhả ly hợp chậm hơn so với số tiến vì tầm nhìn phía sau bị hạn chế. Quay đầu kiểm tra phía sau trước khi di chuyển. Tốc độ lùi nên giữ ở mức thấp, ga nhẹ để kiểm soát máy tốt hơn.
Bước 5: Về Số Không và Dừng Máy
Khi muốn dừng máy tạm thời hoặc điều chỉnh nông cụ, bạn cần về số không. Giảm ga xuống, đạp ly hợp, gạt cần số về vị trí trung gian. Nhả ly hợp từ từ, máy sẽ ở trạng thái không tải.
Nếu dừng hẳn máy, sau khi về số không, tắt công tắc điện hoặc xoay chìa khóa về vị trí OFF. Gài thắng tay nếu dừng trên mặt dốc. Một số máy có thêm cần PTO (bộ truyền lực), đảm bảo cần này cũng ở vị trí số không.
Bảng Tra Cứu Số Phù Hợp Theo Địa Hình
| Loại Địa Hình | Độ Cứng Đất | Số Khuyến Nghị | Tốc Độ Ước Tính | Ghi Chú |
|---|---|---|---|---|
| Ruộng lúa khô, chưa cày | Cứng | Số 1 | 1,5-2 km/h | Lực kéo cao nhất, cày sâu 15-20 cm |
| Ruộng đã cày 1 lần | Trung bình | Số 2 | 2,5-3 km/h | Phay bừa đạt tiêu chuẩn cấy |
| Ruộng lầy, ướt | Mềm | Số 2-3 | 3-4 km/h | Tránh lún, dùng số cao hơn |
| Đất vườn, trồng màu | Xốp | Số 3-4 | 4-5 km/h | Xới đất, đánh luống |
| Di chuyển trên đường | Bê tông/đất lèn | Số 6-8 | 8-12 km/h | Không kéo nông cụ nặng |
| Lên dốc nhẹ | Tùy điều kiện | Số 2-3 | 2-3 km/h | Về số thấp trước khi lên |
| Xuống dốc | Tùy điều kiện | Số 1-2 | 1,5-2,5 km/h | Không sang số khi xuống |
Những Lỗi Thường Gặp Khi Vào Số và Cách Khắc Phục

Máy Giật Cục Khi Nhả Ly Hợp
Hiện tượng này xảy ra khi bạn nhả ly hợp quá nhanh hoặc không phối hợp với tay ga. Giải pháp là nhả ly hợp chậm hơn trong 2-3 giây, đồng thời tăng ga nhẹ nhàng. Nếu vẫn giật sau khi điều chỉnh, kiểm tra xem đĩa ly hợp có bị dính dầu hoặc mòn không. Thay đĩa ly hợp mới có giá 500.000-1.200.000 đồng tùy dòng máy.
Tiếng Kêu Răng Rắc Khi Gạt Cần Số
Tiếng kênh nghiến bánh răng cho thấy bạn chưa đạp ly hợp đủ sâu hoặc đạp quá nhanh. Dừng lại, đạp ly hợp từ từ xuống hết cỡ, đợi 1-2 giây rồi mới gạt cần số. Nếu vẫn kêu, có thể dầu hộp số đã cạn hoặc ly hợp bị hư. Kiểm tra mức dầu hộp số bằng que thăm, thêm dầu nếu thiếu.
Không Vào Được Số Lùi
Số lùi thường có cơ chế khóa để tránh vào nhầm. Bạn cần dừng máy hoàn toàn, đạp ly hợp, kéo vòng hoặc nhấn nút trên cần số rồi mới đẩy về phía sau. Một số máy yêu cầu kéo cần số lên trên trước khi đẩy lùi. Tham khảo sách hướng dẫn của nhà sản xuất.
Máy Rú Ga Nhưng Không Di Chuyển
Đây là dấu hiệu ly hợp trượt, thường do đĩa ly hợp mòn hoặc lò xo ly hợp yếu. Kiểm tra bằng cách khởi động máy, gài số 4, kéo phanh tay, tăng ga. Nếu máy không chết mà chỉ rú lên, ly hợp cần thay thế. Chi phí sửa chữa khoảng 1,5-3 triệu đồng.
Cần Số Bị Cứng, Khó Gạt
Nguyên nhân thường đến từ dầu hộp số quá đặc hoặc cơ cấu điều khiển bị cứng. Kiểm tra dầu hộp số, nếu màu đen hoặc có mùi khét, cần thay dầu mới. Sử dụng dầu hộp số chuyên dụng GL-4 hoặc GL-5, không dùng dầu động cơ. Nếu vấn đề vẫn còn, cần kiểm tra hệ thống cáp điều khiển hoặc càng sang số.
Mẹo Vận Hành Máy Cày Hiệu Quả và An Toàn

Phối Hợp Tay Ga và Chân Ly Hợp
Kỹ năng quan trọng nhất khi vận hành máy cày là phối hợp nhịp nhàng giữa tay ga và chân ly hợp. Khi nhả ly hợp, tăng ga từ từ để máy có đủ lực kéo nhưng không giật. Khi đạp ly hợp để sang số, giảm ga xuống mức trung bình (khoảng 50-60% hành trình). Điều này giúp chuyển số êm hơn và giảm hao mòn bánh răng.
Chọn Số Phù Hợp Ngay Từ Đầu
Đừng bắt đầu bằng số cao rồi hạ số xuống khi gặp khó khăn. Hãy đánh giá độ cứng đất, độ dốc và loại công việc để chọn số phù hợp ngay lần đầu. Điều này giúp hộp số làm việc ổn định hơn và tiết kiệm nhiên liệu. Với đất chưa cày, luôn bắt đầu từ số 1 hoặc số 2.
Không Sang Số Khi Lên Xuống Dốc
Khi đang lên hoặc xuống dốc, tuyệt đối không chuyển số hoặc đạp ly hợp. Điều này có thể làm mất lực kéo, dẫn đến máy trượt lùi hoặc lật. Chọn số phù hợp trước khi vào đoạn dốc. Khi xuống dốc, dùng số thấp kết hợp phanh để kiểm soát tốc độ thay vì phanh liên tục.
Bảo Dưỡng Định Kỳ Hộp Số
Thay dầu hộp số sau mỗi 100-150 giờ làm việc hoặc mỗi 6 tháng. Dầu hộp số cũ chứa nhiều mạt sắt và tạp chất làm giảm khả năng bôi trơn. Sử dụng dầu đúng loại theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Kiểm tra mức dầu trước mỗi ca làm việc, thêm nếu thiếu.
Mặc Trang Phục An Toàn
Không mặc quần áo rộng có thể vướng vào lưỡi cày hoặc trục truyền động. Đi giày hoặc ủng có đế chống trượt. Không đeo khăn quàng cổ dài hoặc trang sức lúng lẻo. Đeo găng tay bảo hộ để tránh phồng rộp khi cầm tay cầm lâu.
So Sánh Các Loại Hộp Số Máy Cày Cầm Tay
Hộp Số 81 (8 Tiến – 1 Lùi)
Hộp số 81 là lựa chọn phổ biến cho các hộ có diện tích canh tác từ 3.000 m² trở lên. Với 8 số tiến, bạn có nhiều lựa chọn tốc độ phù hợp với từng loại địa hình. Số 1-3 dành cho cày bừa đất cứng, số 4-6 cho xới đất và đánh luống, số 7-8 để di chuyển nhanh hoặc vận chuyển nhẹ.
Ưu điểm: linh hoạt trong nhiều điều kiện làm việc, tốc độ cao nhất đạt 12-15 km/h, phù hợp với nhiều loại nông cụ kéo. Nhược điểm: cần số hơi phức tạp với người mới, giá thành cao hơn 2-3 triệu so với hộp số đơn giản.
Hộp Số GN61/GN91 (6 Tiến – 1 Lùi)
Hộp số GN61 thích hợp với diện tích nhỏ dưới 3.000 m², ruộng vườn gia đình. Cơ chế sang số đơn giản, dễ thao tác hơn. Số 1-2 dùng cho đất cứng, số 3-4 cho đất trung bình, số 5-6 để di chuyển. Tốc độ tối đa khoảng 8-10 km/h.
Ưu điểm: giá thành thấp, bảo dưỡng đơn giản, dễ học cho người mới. Nhược điểm: ít lựa chọn tốc độ hơn, không phù hợp với công việc đòi hỏi nhiều biến tốc.
Hộp Số Đồng Bộ và Hộp Số Thường
Hộp số đồng bộ cho phép chuyển số khi máy đang di chuyển chậm (dưới 3 km/h) mà không cần dừng hẳn. Điều này tiện lợi khi làm việc liên tục trên ruộng. Tuy nhiên, giá thành cao hơn 30-40% so với hộp số thường.
Hộp số thường yêu cầu dừng máy hoàn toàn trước khi sang số. Ưu điểm là kết cấu đơn giản, bền bỉ, chi phí sửa chữa thấp. Phù hợp với người có kinh nghiệm và không cần chuyển số thường xuyên.
Câu Hỏi Thường Gặp Về Vào Số Máy Cày Cầm Tay
Có cần dừng máy hoàn toàn khi chuyển số không?
Với hộp số thường, bạn phải dừng máy trước khi sang số để tránh nghiến bánh răng. Với hộp số đồng bộ, có thể chuyển số khi máy chạy chậm nhưng vẫn phải đạp ly hợp đầy đủ. Khi vào số lùi, bắt buộc phải dừng máy hoàn toàn bất kể loại hộp số nào.
Tại sao máy tôi vào số 1 nhưng không kéo được lưỡi cày?
Có 3 nguyên nhân chính: ly hợp trượt do mòn, đĩa ly hợp dính dầu, hoặc lưỡi cày cắm quá sâu vượt quá khả năng của máy. Kiểm tra ly hợp bằng cách gài số 4, kéo phanh tay, tăng ga. Nếu máy không chết nghĩa là ly hợp trượt. Điều chỉnh độ sâu cày xuống 12-15 cm thay vì 20 cm.
Máy bao nhiêu mã lực thì dùng hộp số 81?
Hộp số 81 phù hợp với máy từ 8 mã lực trở lên. Máy dưới 8 mã lực nên dùng hộp số GN61 để cân đối giữa lực kéo và tốc độ. Máy 10-12 mã lực hoạt động tốt nhất với hộp số 81, có thể kéo nhiều loại nông cụ nặng.
Có thể tự thay dầu hộp số tại nhà không?
Hoàn toàn có thể nếu bạn có dụng cụ cơ bản. Đặt máy trên mặt phẳng, tìm nắp xả dầu ở đáy hộp số (bu lông 17 hoặc 19), chuẩn bị thau hứng dầu. Mở nắp xả, đợi dầu chảy hết (khoảng 2-3 lít). Lắp lại nắp xả, mở nắp đổ dầu, rót dầu mới đến khi tràn ra ở lỗ kiểm tra mức. Tổng chi phí khoảng 200.000-400.000 đồng cho dầu và vật tư.
Máy cày cầm tay có thể kéo được bao nhiêu kg hàng?
Tùy thuộc vào công suất máy và loại bánh lốp. Máy 8-10 mã lực với bánh lốp 600-12 có thể kéo 400-600 kg trên đường bằng. Máy 12 mã lực kéo được 700-800 kg. Tuy nhiên, nên giới hạn ở 60-70% tải trọng tối đa để đảm bảo an toàn và tuổi thọ máy.
Khi nào cần thay đĩa ly hợp?
Dấu hiệu cần thay: máy rú ga nhưng đi chậm, mùi khét khi vào số, ly hợp trượt khi lên dốc. Đĩa ly hợp thường bị mòn sau 800-1.200 giờ làm việc. Chi phí thay đĩa ly hợp từ 800.000-2.000.000 đồng bao gồm công thợ.
Lựa Chọn Máy Cày Cầm Tay Phù Hợp Tại DIENMAYHADO.VN
Tại Điện Máy Hà Đô, chúng tôi cung cấp đầy đủ các dòng máy cày cầm tay với hộp số 81, GN61, GN91 từ các thương hiệu uy tín. Mỗi sản phẩm đều kèm hướng dẫn vận hành chi tiết bằng tiếng Việt, hỗ trợ kỹ thuật 24/7 và chế độ bảo hành chính hãng.
Đội ngũ kỹ thuật viên của chúng tôi có hơn 10 năm kinh nghiệm với máy móc nông nghiệp, sẵn sàng hướng dẫn trực tiếp tại ruộng nếu bạn cần. Chúng tôi cam kết cung cấp sản phẩm chính hãng 100%, xuất xứ rõ ràng với giá cạnh tranh nhất thị trường.
Hotline tư vấn: 090 3477 856 – Giao hàng toàn quốc trong vòng 24-48 giờ – Hỗ trợ trả góp 0% lãi suất.
Địa chỉ: Số 03B ngách 260/42 Cầu Giấy, Phường Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội
Website: https://dienmayhado.vn
Email: dienmayhado.vn@gmail.com
Kết Luận
Vào số máy cày cầm tay đúng cách không chỉ giúp máy hoạt động mượt mà mà còn kéo dài tuổi thọ hộp số, giảm chi phí sửa chữa. Nhớ 3 nguyên tắc vàng: đạp ly hợp hoàn toàn, gạt cần số dứt khoát, nhả ly hợp từ từ trong khi tăng ga. Với thực hành đều đặn, sau 5-10 giờ vận hành, bạn sẽ phối hợp thành thạo các động tác.
Đừng ngại hỏi người có kinh nghiệm hoặc liên hệ trung tâm bảo hành của nhà sản xuất khi gặp vấn đề. Máy cày cầm tay là khoản đầu tư lớn cho hoạt động canh tác, vận hành đúng cách là cách tốt nhất để bảo vệ tài sản của bạn.
#MáyCàyCầmTay #VàoSốMáyCày #HộpSố81 #KỹThuậtNôngNghiệp #MáyXớiĐất #DIENMAYHADO #MáyKéoCầmTay #CàyBừa #NôngNghiệpHiệnĐại #BảoTrìMáyCày
Chưa có sản phẩm trong giỏ hàng.


